Kategoriler
Sanat

13 sayısı uğursuz mudur?

13 sayısının uğursuzluğuna inanır mısınız? Kötü şans getirir derler. Peki bunun aslı astarı var mı? Neden 12 ya da 14 değil de 13?

Halbuki matematiksel olarak baktığımızda ne güzel bir sayıdır 13. Her şeyden önce benim en sevdiğim sayı tipi olan asal sayılardan biridir. Sadece asal değildir aynı zamanda ilk lasa sayısıdır. Lasa sayısı tersten yazımı da asal olan sayılardır. Asal – Lasa. Anladınız mı? 13 de 31 de bir asal ve lasa sayı. 13 bir Fibonacci sayısıdır, bu anlamda altın oranın bir parçasıdır diyebiliriz. Arşimet katı cisimleri 13 tanedir. Ayrıca 13’ü oluşturan 1 ve 3 rakamlarının karesini toplayarak elde ettiğimiz 10 sayısının rakamlarının karesini alarak 1’e ulaşırız. Matematikte bu şekilde 1’e ulaşabilen sayılara mutlu sayılar denilir. Dolayısıyla 13 çok mutlu bir sayıdır.

Peki ama neden aynı zamanda uğursuz bir sayı? Neden bazılarımız bu sayıdan ölesiye korkuyoruz? Korku deyince abarttığımı sanmayın. Bazı otellerin asansörlerinde belki de dikkatinizi çekmiştir. 13. Kat yoktur. Tabi sadece düğmesi yoktur. 14. Kat düğmesine basan kişi aslında 13. Katta kalacağını fark edemiyor herhalde. Çin’de 4 ve 14 gibi sayılar da uğursuz kabul edildiği için bazı otellerde gideceğiniz katı bulmak epeyce bir zor olabilir. Mesela Şangay’daki bu otelde 13’den gerçekten korkuyorsanız 16’ya basmayın. Dünyanın başka bazı yerlerinde evlerin kapı numaraları 13 olmasın diye 12+1 şeklinde gösterilir. Ya da bazen 12A şeklinde. Bu korku daha binalar inşaat halindeyken bile başlayabilir.  Hadi böyle bir korkuya sahipsiniz diyelim, tedavi olmak için gideceğiniz hastanede 13 numaralı oda olmayabilir.

Gerçekten tedavi edilmesi gerekecek boyutta bir durum mu bu? Bazıları için evet. Hatta 1910 yılında Isador Coriat adlı bir psikiyatrist “Abnormal Psychology” adlı kitabında bu durumda olan hastalar için bir korku türü tanımladı: Triskaidekaphobia (Triskaidekafobi). Tercümesi şu: 13 korkusu! Sanırım bu kelimeyi söyleyememe korkusu için de bir korku türü tanımlanması gerekecek 🙂 Yoksa var mı? Şuna ne dersiniz? Friggatriskaidekaphobia. Bu kelimeyi söyleyememe korkusunun adı değil aslında. Bir önceki korkunun katlanmış hali. 13. Cuma’dan duyulan korkuya verilen isim. Dünyada en az 20 milyon kişinin bu hastalıktan muzdarip olduğu söyleniyor.

Peki bu 13 korkusunun bir kaynağı var mı? Elbette var. Ve bu korkunun kaynağını araştırırken karşımıza bir sanat eseri çıkıyor: Son Akşam Yemeği. Leonardo Da Vinci’nin bu ünlü tablosunda Hıristiyan inanışına göre İsa’nın çarmıha gerilmeden önceki akşam havarileriyle yediği son yemek resmedilmiştir. Hatta tam olarak  İsa’nın içlerinden birinin kendisine ihanet edeceğini söylediği anı görmekteyiz. Havarilerin yüzündeki bu şaşkınlık ifadesinin sebebi bu. Ama nasıl olur? Sofrada toplam 13 kişi olduğunu fark etmişsinizdir. Yemeğe katılan son kişinin havarilerden Yahuda olduğu söylenir. Yani 13. Kişi. İhanet eden kişi. O yüzden bugün bile Batı’daki bazı lüks lokantalarda bir masaya 13 kişinin oturmasına izin verilmez. İşin aslına baktığımızdaysa bunun kökenini Hristiyan inanışına bağlamak da çok doğru olmaz, çünkü İncil’de bu konuyla ilgili verilmiş hiç bilgi yok.

O zaman kaynağını bulabilmek için biraz daha gerilere gitmemiz gerekiyor. Son akşam yemeğinden 1800, günümüzden yaklaşık 3800 yıl öncesine… Mezopotamya’da ortaya çıkan tarihin en eski ve en iyi korunmuş yazılı kanunlarına bakmamız gerekiyor: Hammurabi Kanunları. Yaklaşık iki metrelik silindirik bir taşın üstüne çivi yazısı ile yazılmış olan bu kanunlar tam 282 maddedir. Ama 13. Madde yoktur. Çünkü 13 sayısı uğursuz kabul edilmektedir. Dolayısıyla 13’ün uğursuzluğu hakkında elimizdeki en eski yazılı delil bu. Daha doğrusu yazılmamış delil. Dolayısıyla tabiki şüpheli. Ama o dönem ve daha eskisine ait mitolojileri incelediğimizde benzer şeyler görüyoruz. Mesela bugünkü İran topraklarında yaşayan Persler ayın 13. Gününde kötü şanstan kaçınmak için evlerinden çıkmazmış. Yine rivayete göre antik bir Babil şiiri olan “Song of Ishtar”ın 13. Satırında ölüm tanrıçasının adı geçermiş. Tarot kartlarında da 13. Kart ölüm kartıdır. Daha da eskilere gittiğimizde kendimizi İskandinav mitolojisinde buluyoruz. Buna göre 12 tanrı Valhalla’da bir yemeğe davet edilir ve bir sofranın etrafında toplanırlar. Tanıdık geldi mi bu hikaye? Sonra davetsiz bir misafir çıkagelir. Hımm… 13. Tanrı Loki. Çok geçmeden sofradaki 12 tanrıdan en favori olan Baldır (ki kendisi bizim meşhur Thor’un abisidir), Loki tarafından öldürülür. Yani anlayacağınız yine bir sofraya 13 kişi sığamamıştır. 13. Kişi uğursuzluk getirmiştir. Kaynaklarda böyle bir şeye rastlamadım ve epistemolojik açıdan doğrulayamadım ama dikkatimi çeken şey, bu en eski hikayedeki uğursuz sayılan kişinin adı oldu: Loki. İngilizce’de şans ya da uğur için kullanılan kelime ise Lucky.

Aslına bakarsınız belki de gerçekten şans getirmeli bu sayı bize. Sonuçta 13 pek çok kültüre göre olgunluk yaşı. Bazı filmlerde dikkatinizi çekmiştir “PG-13” diye bir ifade vardır. 13 yaşından büyükler bu filmleri alabilir, kiralayabilir ve izleyebilir anlamına gelir. Şu anda beni izlediğiniz YouTube’da hesap açabilmek için en az 13 yaşında olmak zorundasınız. Facebook, Twitter, Instagram vb. diğer sosyal medya sitelerinde de 13 yaşından itibaren hesap oluşturulabilir. Şimdi buna şans mı diyelim yoksa şanssızlık mı? Evet 13. yaş bütün bunları yapabilmeye başladığınız bir dönem belki ama aynı zamanda çocukluktan çıktığınız anlamına da geliyor.

Araştırmalara göre Amerikalıların %10’unda 13 korkusu var. Oysa aynı Amerika, daha doğrusu ABD, 13 koloni, bugünkü adıyla eyalet tarfından kuruldu. O yüzden doların üzerinde tamamlanmamış piramitte 13 basamak, üzerindeki yazıda 13 harf, 13 yıldız, 13 ok, 13 yaprak gibi pek çok sembol bulunur. 1880’lerde bu 13 inanışını yıkmak isteyenler tarafından 13 kulübü kurulmuştur. Bu kulübün üyeleri ki aralarında Amerika başkanları da vardır, her ayın 13’ünde bir araya gelerek 13 kişilik sofralarda yemek yemiştir. Ve tahmin edin sofradaki 13. Kişi ölmemiştir. Hemen olmasa da zamanla sofradaki herkes ölmüştür 🙂

Yani ölümle 13 sayısı arasında mantıksal bir ilişki kurabilmek mümkün gözükmüyor. Bir sayının bize şans getirip getirmemesi daha çok bizim hayata ve olaylara bakış açımızla ilgili. İnsan beyni etrafında gördüğü şeylerde bir düzen ya da 13 de olduğu gibi bir düzensizlik arıyor sürekli. Bunu bulduğu noktaları biriktiriyor, sonra da o noktaları birleştirmeye başlıyor. Ve “büyük resmi” görüyor. Ama gördüğü şey gerçekten bir resim mi ve gerçek mi yoksa hayal mi?

Belki de bu soruyu önce sanatçılara sormak gerekiyor. Mesela o büyük resmi gören ve sonra da çizen Leonardo Da Vinci’ye. Ya da Taylor Swift’e. İlki yaptığı resimle 13’ün uğursuz kabul edilmesine vesile olmuştu ama ikincisi onu pek bir seviyor. Evet pop şarkıcısı Taylor Swift’ten bahsediyorum. Hani şu Twitter hesabının adı @taylorswift13 olan. Kendisi 13 Aralık’ta doğmuş. İlk albümü 13 haftada altın statüsüne kavuşmuş ve ödül töreninde 13. Sıranın 13. Koltuğuna oturtulmuş. O yüzden konserlerinden önce eline 13 yazıyor. Ve yaptığı şarkılardan bir tanesi oldukça enteresan. 13 sayısıyla ilgili en eski bulgulardan birinin İskandinav efsanelerinde geçtiğini söylemiştim ya. Hani Löki vardı. Taylor Swift’in şarkısının adı da “The Lucky One.” Red adlı albümünün 13. Şarkısı. İçinde tam 13 kere “Lucky” kelimesi geçiyor ve Swift sözlerine 13. Saniyede başlıyor…

… ve böylece kendi şanslı 13 efsanesini başlatmış oluyor. Sonuçta 13 sayısının size hayatta şans ya da şanssızlık getirmesi yine size bağlı değil mi?

And they’ll tell you now, you’re the lucky one.
Şimdi sana diyecekler ki, sen şanslı olansın

Yeah, they’ll tell you now, you’re the lucky one.
Evet şimdi sana diyecekler ki, sen şanslı olansın

But can you tell me now, you’re the lucky one.
Ama sen bana söyleyebilir misin, sen şanslı olan mısın?

 

“13 sayısı uğursuz mudur?” için 13 yanıt

1+3=4
4 sayısı kutsal Gaia’yı yani doğa anamızın kendisini hatırlatma çağrısıdır.

Aklıma ilk gelen iddia bu oldu. Mitlerde geçen 13’ü bilmiyordum. Hammurabi Kanunları özellikle ilgimi çekti. Güzel bir video olmuş. Elinize sağlık.

Youtube video yorumlarimdan sonra aklima birkac sey daha geldi.
– Jim Carrey, 13 korkusu mu yasiyor? (23 filminde oynadi)
– 13. Savasci filmi enteresan bir film.(Sen de gonderme yapmistin Barış abi.)

yazında bir bulmaca aradım ama pek birşey bulamadım paragraftaki 13 sayılarını saydım ve şunu buldum (baştaki 1 ve 2 başlık aslında)
-1 2 6 5 2 4 9 6 12 2 11 2
bunlarla çeşitli şeyler denedim teklerle tekleri çiftlerle çiftleri toplamak gibi vb vb ama birşey çıkmadı eğer bulmaca varsa bir ipucu verirmisin adresi arattığımda konya akşehirde bir ev adresi çıkıyor bu neyin işareti

Barış hocam,
Soo.cool dan aldığımız ürünler gelmiyor, çoğu kimse bu durumda diye yazmıştım size 1,5 hafta evvel. Halledeceğinizi belirmiştiniz. Herhangi bir gelişme var mı, sıkıntı nedir?
Başka videonuzun altına yazdım ama yeni olmadığından görmediğinizi düşündüm.Çünkü görseniz cevap verirdiniz.

“12 sayısının tarihteki önemi” başlıklı bir vlog sunmanizi isteriz. Çünkü 13’u daha iyi anlamak için bu iyi olacaktır. Çok güzel ve ilginç şeyler bulacaksınız Barış Bey, demedi demeyin. 12 burç, 12 ay, Musa’nın 12 kavmi…
mutlakbilim.com bilgi sitemden içerik tedarik edebilirsiniz.
Sizi kaliteli buldum, bu yüzden size -aklimdaki- araştırma başlıkları veriyorum:
Altın oran
Higgs enerjisi (maddenin veya parçacıkların aslında kütle ve hacimlerinin olmaması)
Coklu evrenler kuramı (Şişme ve Paralel evrenler)
Kuantum silici ve gecikmiş seçim deneyleri
Göbekli tepe
Anunnaki’ler
Fraktal
Bilinç
Kuantum dolanıklılık
Bunların hepsi sitemde var, bakabilirsiniz.
Westlast iyi dizi, “mind blowing” tarzı filmler iyi…
Alper Çadıroğlu

Barış abi teslanın arabaları hakkında bir video hazırlarmısın? Gerçekten muazzam bir araç. ben çok etkilendim. 1m luk kitle de etkilenir 🙂

Cinde 4 sayisindan kacinmalarinin sebebi cince de 4 四- okunusu “sı”
Ölüm 死 okunusu “sı”
😉

bizim için sayının uğursuzu olmaz.
ama şunu biliyorum.
1453 tarihi için, rakamlarını toplayın kaç eder 13, peygamber efendimizin(ASM) doğum tarihi 571
rakamlarını toplayın yine 13,
13. cuma nedir ya
bunların tamamı müslüman olmayanların uydurduğu ve islama karşı duyduğu nefretten kaynaklanıyor.
tekrar söylüyorum
müslüman bir kişi için sayının uğursuzu olmaz.

Merhaba Barış bey;
Öncelikle video harika. Videonun ardından 13. Havari yahuda hakkinda internette dolanip durdum. Hakkinda cok hikaye var. Hatta yazdigi bir incilden de bahsediliyor. Bilgiler tutarsiz ve karisik. Bu konu hakkinda bir video yapabilir misiniz? En azindan sade ve gercek bilgi almis oluruz. Tesekkurler.

Merhaba Barış Bey.
Yine dökdürmüşsünüz ellerine sağlık, yalnız bir konu var dikkatimi çeken; Amerika’nın 13 sayısına olan ilgisi.
Eğer bahsettiğiniz gibi 13 kişi sürekli her ayın 13. günü buluşuyorsa ve gerçekten Amerikan Dolarında o sembollerin hepsinden 13 tane varsa (malum biz burada pek bulamıyoruz kendisini) burada, halkı uğursuz olmadığına inandıralım dan ziyade farklı bir amaç var gibi geldi bana.
Bu arada video yorumlarını analiz ederken gözüme çarptı da birçok kişi T.S’nin fotoğrafını thumbnail’de kullandığınız için gelmişler, eğer bu tarz kesimin ilgisini çekecek fotoğrafları gelecek videolara da koyarsanız belki daha çok insan yaptığınız bu çalışmalar sonucunda bilgilenir.

İyi günler dilerim (saat farkı 🙂
Esen kalın.

12 yorum olduğunu gördüm ve 13. yorum olması amacıyla bu yorumu yazıyorum. Test çözerken 13 doğru, 13 yanlış çıkınca bir de üstüne 13 dakikada çözünce araştırmak istedim. Kendimi burda buldum. Uğurlu olduğuna inananlardanım.

Barış bey merhabalar. Ben 10 yıla aşkın süredir 31 rakamını tahmin bile edemeyeceğiniz garip yerlerde görüyorum. Kardeşimde aynı şekilde 13 rakamını 10 yıldır gördüğünü söylüyor. Anlamlandıramıyorum.. ya da anlamlandırmaya çalışıyorum. 🙂 biliyorum biraz takıntı gibi ama. Yazını okuyunca biraz daha rahatladım. Benim sorunuma bir cevap bulabilirseniz çekinmeden yazabilirsiniz teşekkür ederim.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir