Zinciri Kırma takvimini ücretsiz olarak indirip kullanabilirsiniz: https://bit.ly/zinciri-kirma-2025
Poster ve Astronomi takvimini almak için: https://soo.cool
Bilgelik Ağaçları ile Alışkanlık Geliştirme
Her büyük değişim, küçücük bir tohumla başlar. Bir hayalden… Bir arzudan… İçten gelen bir sezgiden…
Ama biliyoruz ki, sadece bir tohum yetmez. Biraz da gayret etmek gerekir. Özen göstermek…
Zorlukların üstesinden gelinmeli. Engeller aşılmalı. İnancını korumalı ve sabretmeli. Ve en önemlisi, ona sevgiyle bakmalı, her türlü zorluğa rağmen…
Fırtınalar sonsuza dek sürmez. Ve bu zorlukları aşmanın getirdiği o başarı duygusuna da paha biçilemez…
İşte yeni bir yılda, kendi hayat ağacımızı böyle yetiştireceğiz. Her yeni alışkanlık bir dal olacak, her küçük adım bir yaprak…
“Zinciri Kırma” yolculuğumuzda bu yıl yine yeni bir şey yapıyoruz. Sadece bir alışkanlık zinciri oluşturmuyoruz, kendi hayat ağacımızı yetiştiriyoruz.
Her ay yeni bir tohum ekeceğiz. Onu her gün özenle sulayacağız. Ve yılın sonunda, umuyorum ki çok güzel bir ağaca sahip olacağız.
Bunun için size özel bir rehber hazırladım. Bu rehberde her zaman olduğu gibi gündelik alışkanlıklar için bir çizelge, onları karşınızda görebilmeniz için bir poster ve bir de özel tasarımlı bir takvim var: Gök Kök Takvimi.
—
Dokuz yıl önce sizlerle ilk Zinciri Kırma videosunu paylaştığımda, amacım çok basitti: Her gün küçük adımlarla büyük değişimler yaratmak. Aradan geçen yıllar içinde binlerce kişi bu yöntemi kendi hayatına uyguladı. Uyku düzeni geliştirenler, sigarayı bırakanlar, kitap okuma alışkanlığı kazananlar, kendine bir egzersiz rutini oluşturanlar… Öğrenciler sınavlara hazırlandı, çalışanlar öğle molasında yürüyüş yaptı. Kimileri sosyal medya bağımlığından kurtulmak için bu yöntemi kullandı, kimileri günlük yazma disiplini geliştirmek için.
Peki neydi bu Zinciri Kırma metodolojisi? Ne yapıyoruz? Çok basit: önce hedefi belirliyor, sonra onu ikiye bölüyoruz. Zorlukları, kolaylaştırıyoruz. Her gün o hedef için küçücük de olsa bir adım atıyoruz. Attığımız adımı bir çarpıyla işaretliyoruz. Büyük bir zincirin küçük bir halkası gibi. Ve zamanla o minik adımlar, attığımız çarpılar birleşiyor, güçleniyor ve bir zincire dönüşüyor. Zincir uzadıkça biz onu kırmamaya daha bir özen gösteriyoruz. Ve sonunda zihnimizdeki bu minik oyun bizi hedefimize taşıyor.
Bu kanalı takip edenler gayet iyi biliyor, her yıl bu fikri farklı bir açıdan ele aldık. Bazen 52 haftalık bir yolculuk oldu, bazen 13 aylık bir keşif… Evet 12 değil, 13 ay! Geçen yıl onu bile denedik. Her seferinde yeni bir perspektif, yeni bir bakış açısı sunmaya çalıştım sizlere.
—
İşte bu yıl da acaba nasıl bir şey yapsak diye düşünürken, geçen yılki o 13 ay konseptinin aslında çok mantıklı olduğunu fark ettim.
Neden mantıklı?
Çünkü doğanın kendi ritmi var. Ay’ın dünya etrafındaki dönüşü 28 gün. Gelgitler, hayvanların göç döngüleri, bitkilerin büyüme süreçleri… Hepsi bu ritme uyuyor.
Ama bizim kullandığımız takvim? 31 gün, 30 gün; bazen 28 gün, dört yılda bir 29; sonra tekrar 31, 30 diye gidiyor. Neden? Çünkü Roma İmparatoru Julius Caesar öyle istemiş. Augustus öyle düzenlemiş.
Oysa 13 tane 28 günlük ay, yıllık döngüyü çok daha doğal bir şekilde bölüyor. 364 gün. Ve geriye kalan tek günü de, bir kutlama günü olarak değerlendirebiliyorsunuz.
Neyse, modern zamanlara daha fazla atarlanmaya gerek yok. Ama araştırırken ne buldum biliyor musunuz? Antik zamanlarda da bu 13 aylı takvim fikrini benimseyen bazı insanlar varmış.
—
Keltler mesela… Onlar da zamanı 13 aya bölmüşler. Ve bu aylara çok da güzel isimler vermişler. Ağaç isimleri.
O zamanlar her ayın bir ağacı, her ağacın bir karakteri; kendi öğretisi varmış.
Mesela Ocak sonu, Şubat başı için kızılcık ağacını seçmişler. Çünkü ilk çiçek açan oymuş. Daha kar yerdeyken, bu ağaç pembe çiçekleriyle baharı müjdelermiş. Keltler onun dalından yapılma değnekleri yanlarında taşırmış. “Bir yolculuğa çıkarken kızılcık dalı, yolu açar” derlermiş.
Yeni bir yılın yolculuğuna başlamak için ne kadar da anlamlı değil mi?
Ya da Nisan ayı için Söğüt ağacından ilham almışlar. Çünkü rüzgar ne kadar sert esse de söğüt kırılmaz, eğilir. Dalları yere değecek kadar eğilse bile, fırtına geçince yine doğrulur.
Eminim yılın başında kendimize verdiğimiz sözler de biraz böyle. Araştırmalar gösteriyor ki, insanların yeni yıl kararlarının %80’i birkaç ay içinde unutuluyor. Neden? Çünkü çoğumuz çok büyük hedefler koyup, çok hızlı sonuç almak istiyoruz. O yüzden Nisan ayına geldiğimizde pişman olmak yerine, söğütten ilham alıp esnekliğimizi keşfetmek gerek. Planların değiştiğinde adapte ol, ama hedefinden vazgeçme.
Yani bu yıl, Zinciri Kırma metodumuzu işte bu kadim bilgelikle birleştiriyoruz. Her ay farklı bir ağacın gölgesinde, onun bilgeliğinden ilham alarak kendi değişim yolculuğumuzu sürdürüyoruz. Bu yüzden dairesel bir tasarım hazırladım.
Şimdi bu tasarımı nasıl kullanabileceğimizi somut bir şekilde göstereyim.
Aylık Planlama: Her Ay Yeni Bir Dal
Her ay farklı bir ağacın gölgesinde, farklı bir hedefe odaklanabilirsiniz. Ya da tek bir ana hedefi 13 farklı açıdan ele alabilirsiniz. Örneğin okuma alışkanlığı kazanmak istiyorsunuz diyelim, gözünüze 20 sayfayı kestirdiniz. Bu alışkanlığı kazanmak için…
Okuma Alışkanlığı İçin:
- İlk ay (Huş Ağacı Ayı): Her gün 10 sayfa okumayı deneyin. Çünkü hedefi ikiye bölüyoruz. Böylece günde 10 sayfa, dört haftada 280 sayfa eder – ve bu da bir kitabı bitirmek için ideal bir süre.
- İkinci ay (Kızılcık Ayı): Sesli okuma pratiği yapın. Böylece hedefinizi çeşitlendirin. Sıkıcılığı azaltın. Zaten sesli okuma, okuduğunuz metni iki kanaldan (görsel ve işitsel) işlemenizi sağlar, diksiyonunuzu geliştirir ve sizi kelimelere yaklaştırır.
- Üçüncü ay (Dişbudak Ayı): Notlar alarak okumaya başlayın. Çünkü aktif okuma, pasif okumadan çok daha etkilidir. Kitabın kenarına aldığınız notlar, altını çizdiğiniz cümleler, kendi yorumlarınız – bunlar okuduklarınızı uzun vadeli hafızaya almanızı sağlar. Ayrıca dişbudak ağacı bilgeliği temsil eder ve kendi notlarınızla bu bilgeliği kişiselleştirmiş olursunuz.
- Dördüncü ay (Kızılağaç Ayı): Yabancı dilde okuma pratiğine başlayın. Çünkü artık temel okuma alışkanlığınız oturdu ve yeni bir zorluk seviyesine hazırsınız. Kızılağaç suya en yakın büyüyen ağaçtır – tıpkı sizin de yabancı dil okumalarıyla yeni sularda yüzmeye başlayacağınız gibi. İlk ay günde sadece bir paragraf okuyarak başlayın, çünkü burada da hedefi ikiye bölme prensibimizi uyguluyoruz. Yabancı dilde okuma, hem dil becerilerinizi geliştirir hem de beyninizi farklı şekillerde çalıştırır.
Tek hedefiniz okumak değil aynı zamanda sağlıklı yaşamak mı? Onu da planlayalım.
Modern hayatın en büyük zorluklarından biri, sağlıklı alışkanlıkları sürdürülebilir kılmak. Oysa klasik takvimler düzensiz – kimi ay 31, kimi 30 gün sürüyor, yani düzenli bir ritmi yok. Ama bizim takvimimizde her ay tam 28 gün ve bu da mükemmel bir dört haftalık program oluşturmamızı sağlıyor. Şimdi Söğüt ayından devam edelim.
Söğüt Ayı – Su İçme Alışkanlığı
- Hafta (1-7. günler)
- Hedef: Sabah uyanır uyanmaz 1 bardak su
- Neden böyle başlıyoruz?: Tek bir basit eylemle başlamak, başarı şansımızı artırır
- Nasıl?: Gece yatmadan önce su bardağınızı hazırlayın
- İşaretleme: Her sabah suyu içtikten sonra o günün yaprağına çarpı atın veya yeşillendirin 🙂
- Hafta (8-14. günler)
- Hedef: Sabah 1 bardak + Öğlen 1 bardak
- Neden artırıyoruz?: İlk hafta rutini oturdu, şimdi üzerine inşa edebiliriz
- Nasıl?: Öğle yemeğinden önce su içmeyi kural haline getirin
- İşaretleme: İki bardağı da tamamladığınızda çarpınızı atın
- Hafta (15-21. günler)
- Hedef: Sabah 1 + Öğlen 1 + Akşam 1 bardak
- Neden genişletiyoruz?: Artık yeni bir alışkanlık yerleşmeye başladı
- Nasıl?: Her ana öğünden önce su içmeyi rutine bağlayın
- İşaretleme: Üç bardağı tamamlayınca günlük hedef tamam
- Hafta (22-28. günler)
- Hedef: Günde toplam 6 bardak suya ulaşmak
- Neden final?: Artık temel alışkanlık oturdu, şimdi optimize ediyoruz
- Nasıl?: Ana öğünlerdeki sulara, ara öğünlerde de su ekleyin
- İşaretleme: Günlük 6 bardak hedefini tutturduğunuzda çarpınızı atın
Ağaçların da insanların da suya ihtiyacı var. Orası tamam. Ama ağaçlardan farklı olarak bizim hareket etmemiz de lazım.
Meşe Ayı – Yürüyüş Alışkanlığı
- Hafta (1-7. günler)
- Hedef: Her gün 5 dakika yürüyüş
- Neden?: Meşe ağacı gibi güçlü temeller atıyoruz
- Nasıl?: Evinizin önünde kısa bir tur
- İşaretleme: 5 dakikayı tamamlayınca günlük yaprak tamamlanır
- Hafta (8-14. günler)
- Hedef: Her gün 10 dakika yürüyüş
- Neden?: Temeli attık, şimdi üzerine inşa ediyoruz
- Nasıl?: İlk haftaki rotanızı iki kez yürüyün
- İşaretleme: 10 dakikayı tamamlayınca çarpınızı atın
- Hafta (15-21. günler)
- Hedef: Her gün 15 dakika yürüyüş
- Neden?: Vücut adapte oldu, süreyi artırabilirsiniz
- Nasıl?: Rotanızı genişletin veya tempoyu artırın
- İşaretleme: 15 dakikayı tamamlayınca işaretleyin
- Hafta (22-28. günler)
- Hedef: Her gün 20 dakika yürüyüş
- Neden?: Artık gerçek bir yürüyüşçü oldunuz
- Nasıl?: Yeni rotalar keşfedin, belki bir yürüyüş arkadaşı edinin
- İşaretleme: 20 dakikalık hedefe ulaşınca çarpınızı atın
Kademeli İlerlemenin Bilimsel Temeli
28 günlük sistemimiz üç önemli bilimsel prensibe dayanıyor:
- Alışkanlık Oluşumu: Araştırmalar, bir alışkanlığın yerleşmesi için en az 21-28 gün gerektiğini gösteriyor
- Kademeli Adaptasyon: Her hafta küçük artışlar yaparak vücudun adaptasyonunu optimize ediyoruz
- Başarı Döngüsü: Haftalık hedeflere ulaşmak dopamin salgılanmasını tetikliyor ve motivasyonu artırıyor, ağacımızın dalları yeşerdikçe bizim de karakterimiz gelişiyor.
Önemli İpuçları
- Her gün aynı saatte başlamaya çalışın
- İlk hafta hedefini asla atlamamaya özen gösterin
- Zinciri kırdığınızda hemen ertesi gün devam edin, ağaçların da yaprakları dökülüyor, o yüzden kendinize kızmayın
- Her akşam ertesi günün hazırlığını yapın
- 28 günün sonunda ufak bir kutlama düzenleyin ve yeni aya hazırlanın
28 günlük sistemin en güzel yanı, her ayın tam olarak 4 haftaya bölünmesi. Bu düzen, ilerlemenizi net bir şekilde görmenizi ve her haftayı bir “seviye” olarak değerlendirmenizi sağlıyor. Her yaprak, sağlıklı yaşam ağacınızın büyüyen bir parçası oluyor.
2025 için hazırladığım poster tasarımını işte bu şekilde kullanabilirsiniz. Ben sadece örnekleri verdim. Herkesin alışanlıkları ve ihtiyaçları farklı. Çünkü her ağaç farklı büyür. Kiminin dalları göğe doğru dimdik uzanır, kimininki yanlara doğru yayılır.
O yüzden herkesin hayat ağacı kendine göre yetişecek. Kimi erken uyanıp sabah egzersiziyle güne başlamak isteyecek – tıpkı güneşle birlikte açan çiçekler gibi. Kimi de gece okumalarıyla kendini geliştirecek – ay ışığında büyüyen mantarlar gibi.
Ben size sadece bir tohum veriyorum. Onu nasıl yetiştireceğiniz, hangi dallarda hangi yaprakları açacağınız tamamen size kalmış. Bu yüzden tasarımda pek çok şeyi esnek ve yoruma açık bıraktım.
Ayrıca her zaman olduğu gibi bir de astronomi takvimi hazırladım. Bu tasarım geleneksel aylık takvimlerimize daha yakın. Çünkü o ayın önemli astronomi olaylarını, Ay’ın evrelerini, mevsim dönüşümlerini gösteriyor. Fonksiyonel. Ayrıca üzerinde not alabileceğiniz özel alanlar bulunuyor. Yani baharda bir yandan odanızı Alıç ağaçları süslerken bir yandan da “Lunar Polar Exploration” göreviyle Japonya ve Hindistan’ın Ay’ın güney kutbunu incelemek için oraya bir robot göndereceğini hatırlayacaksınız. Ya da Ağustos ayındaki bu fındık dalına bakınca… fındık toplama mevsiminin geldiğini öğreneceksiniz. Siz toplamasanız da, toplanmış olan fındıkları yiyip sağlıklı yaşam hedefinize bir adım daha yaklaşmış olacaksınız.
Ya da bir yaprak daha boyamış olacaksınız. Eğer hedefiniz kitap okuma alışkanlığı kazanmaksa bu yaprak daha da bir anlam kazanacak. Çünkü okuduğunuz kitabın yaprakları da aynı kaynaktan geliyor. Böylece hem kelimenin gerçek anlamıyla hem de metaforik olarak ağaçlar sizin yaşam ağacınızı beslemiş olacak.
Görüyorsunuz ya, aslında her şey birbiriyle bağlantılı. Gökyüzündeki yıldızlardan, yerdeki tohumlara… Ağaçların yapraklarından, kitapların sayfalarına… Ve nihayetinde sizin kendi hayat ağacınıza kadar.
2025’te her birimiz kendi küçük ormanımızı büyütüceğiz. Her çarpı bir yaprak, her alışkanlık bir dal, ve her ay yeni bir ağaç olacak. Bazı yapraklar dökülecek belki, ama unutmayın: en güçlü ağaçlar da fırtınalarla büyür.
Ve her büyük değişim, küçük bir tohumla başlar.
Zinciri Kırma takvimini ücretsiz olarak indirip kullanabilirsiniz: https://bit.ly/zinciri-kirma-2025
Poster ve Astronomi takvimini almak için: https://soo.cool
