10 Nisan 2019’da TSİ 16.00’da “Event Horizon – Olay Ufku Teleskopu Projesi”nde çalışan astronomlar 2017’den beri kara deliklerle ilgili sürdürdükleri çalışmanın “çığır açıcı sonuçlarını” açıkladılar. Yapılan canlı yayının video kaydını buradan izleyebilirsiniz.
Bu videoda sizlere bazı hipotetik sorular soracağım. İdeal bir kent sizce nasıl tasarlanmalı? Mesela bir kentte kaç kişi yaşamalı? Böyle de soru mu olurmuş demeyin. Bir düşünün bakalım. Kendi kendine yetebilen, sürdürülebilir, uzun soluklu, sağlıklı bir kentin ideal nüfusu bana göre 5040 kişi. Çünkü 5040 benim en sevdiğim sayılardan biri. Tabi bunun bir de matematiksel bir sebebi var ve onu birazdan açıklayacağım. Peki nereden icap etti de böyle kent tasarımları hakkında konuşmaya başladık derseniz, biliyorsunuz bu kanalda daha önce size çeşitli videolarla küresel iklim değişikliğinin olası sonuçlarını göstermeye çalıştım. Bunlardan biri de deniz seviyelerinin yükselmesi. 2050 yılına kadar aralarında İstanbul’un da yer aldığı dünyanın 10 büyük kentinden 9’u yükselen sulardan öyle ya da böyle olumsuz olarak etkilenecek. İşte geçtiğimiz hafta, 3 Nisan Çarşamba günü Birleşmiş Milletler’de bir toplantı yapıldı. Ortadaki ekranlardan gösterilen şey bir kent tasarımı. Oceanix City adlı bu konsept tasarımı sunanların amacı denizlerin üstünde yüzen kentler kurmak.
Bu hafta bilim dünyasında heyecan verici bir gelişmeyle ilgili önemli bir duyuru yapıldı. 10 Nisan 2019’da “Event Horizon – Olay Ufku Teleskopu Projesi”nde çalışan astronomlar 2017’den beri kara deliklerle ilgili sürdürdükleri çalışmanın sonuçlarını açıklayacaklarını söylediler. Konuyla ilgili yaptıkları duyuruda “groundbreaking result” ifadesini kullanmışlar ki bu “çığır açıcı sonuç” demek.
10 Nisan 2019’da bir canlı yayınla açıklayacaklar bu sonuçları. Aynı zamanda eş zamanlı olarak dünyanın 6 farklı noktasında basın toplantıları düzenlenecek: Brüksel, Santiago, Şangay, Tokyo, Taipei ve Washington kentlerinde. Sonuçların önemi nedeniyle daha pek çok kentte uydu-etkinlikler yapılabileceği de duyuruya eklenmiş. Biliyorum biraz bilim-kurgu filmlerindeki uzaylı istilası haberlerine benzedi bu ama resmi kaynaklardan okuduğum bilgileri üzerine hiçbir şey eklemeden aktarıyorum sizlere.
Size önce bir müzik dinletip sonra da bir hikaye anlatacağım.
Önce müzik…
Harika! Çok güzel. Sırada hikayemiz var.
Balıkçıyla bankacının hikayesi… Duymuş muydunuz? Kökeni Nobel edebiyat ödüllü Heinrich Böll’e dayandırılır ama farklı versiyonları da anlatılır. Ben kendi bildiğim şekliyle aktarmaya çalışayım.
Bir bankacı tatile gider. Küçük, şirin bir sahil kasabasına… Rıhtımda dolaşırken iskeleye bağlı bir sandal görür. İçinde taze tutulmuş balıklar vardır. Bir de uyuklamakta olan bir balıkçı. Hemen fotoğraf makinesiyle bu güzel kareyi yakalamaya çalışır bankacı. “Bir şu açıdan, bir bu açıdan çekeyim, bir tane de instagram için” derken onun çıkardığı gürültüden balıkçı uyanır. Esneyip, gerinirken, bankacı “yerel halkla kaynaşma çabaları” kapsamında bir laf atar.
Oyun dünyasının geleceğine dair önemli bir duyuru yapıldı bu hafta. Google tarafından. Stadia adında bir servis tanıtıldı. Bu videoda sizlere hem bu servisten kısaca bahsetmek hem de bunun teknoloji trendleri açısından ne anlama geldiğini konuşmak istiyorum. Çünkü bu gelişmeler sadece oyunseverleri ilgilendirmiyor. Teknolojinin hayatımıza nasıl etki ettiğini ve dönüştürebildiğini de gösteriyor.
Stadia bir bulut oyun servisi. Yani oyunları kendi konsolunuza, bilgisayarınıza yüklemeyeceksiniz. Onlar Google’ın veri merkezlerinde yüklü olacak. Size sadece görüntüsünü gönderecek, akıtacak. Biz zaten YouTube’dan oyun oynayanların görüntüsünü izliyorduk. İşte bu servis sayesinde tek bir düğmeye basarak oynamaya başlayabileceğiz. Üstelik istersek oyunun başından değil de izlediğimiz oyuncunun bulunduğu konumdan ilerleyebileceğiz. Ya da bilgisayarda oynamaya başladığımız bir oyuna yolda cep telefonumuzdan devam edip, eve gelince büyük ekran TV’nin karşısına geçip bitirebileceğiz. Tanıdık geldi mi bu konsept? Netflix ya da BluTV gibi platformların dizilere ve filmlere yaptığı şeyi Google oyunlara yapmaya çalışıyor.
Yapay zeka dünyasından çok ilgimi çeken yeni bir gelişmeyi sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu gördüğünüz basit çizimi, şöyle bir tabloya dönüştürebilir misiniz? Ne kadar sürede? Bob Ross olsa yarım saatte yapardı herhalde. Artık bilgisayar yardımıyla böyle bir tabloyu hazırlamak yarım dakika bile sürmüyor.
Hazır mısınız?
Bu yazılımda NVIDIA tarafından geliştirilen bir “derin öğrenme modeli” kullanılmış. Karalamaları fotorealistik tablolara dönüştürüyor. Bunu yaparken “Üretken Ters Ağ – Generative Adversarial Network (GAN)” yöntemini kullandığı için geliştirilen yazılıma “GauGAN” demişler. Sonunu anladık da ismin baş tarafı nereden geliyor diyenler şu tablodaki imzaya bakabilir. Evet post-empresyonist ressam Gauguin’den esinlenmişler.
