2000’li yıllarda uzaya roket gönderme konusunda en heyecan verici isim bugüne kadar SpaceX oldu. Çünkü geçen yüzyılda ancak çok büyük devletlerin ya da uluslararası organizasyonların başarabildiği bir işi ilk kez özel bir şirket de başarmıştı. Üstüne üstlük uzaya gönderdiği roketleri son derece yenilikçi yöntemlerle geri getirip, tekrar tekrar kullanarak maliyetleri düşürmüştü. Kısa sürede onun açtığı bu yoldan başka özel şirketler de yürümeye başladı. Bu şirketlerin hepsi de çok büyük ve güçlü şirketler.
Kategori: Teknoloji
Bir saniye…
Şu formu bir doldurayım…
…ve siparişi ver… meden önce neler olduğunu bir anlatayım size…
Geçtiğimiz Perşembe günü Tesla bir etkinlik düzenledi. TSİ sabaha karşı olduğu için canlı olarak yayınlamadım ama canlı olarak takip ettim.
Bilmeyenler için Tesla sadece elektrikli otomobiller üreten bir firma. Kurucusu ve sahibi de Elon Musk. Daha önce hem Elon Musk konusunda hem de Tesla konusunda bu kanalda çeşitli videolar hazırladım ve yaklaşık 1 yıldan beri de bir Model 3 kullanıcısıyım. Hem elektrikli araç teknolojilerini hem de Tesla’yı yakından takip etmeye çalışıyorum. Dolayısıyla uzun süreden beri beklenen yeni bir Tesla aracının -bir Tesla kamyonetinin- açıklanacağı bu etkinliği büyük bir heyecanla izlemeye başladım.
Hababam sınıfında bir “Külyutmaz öğretmen” vardı ya… Onun sınıfında dalga geçmek, kopya çekmek imkansızdı hani. Öğrencilerin dikkatini başka yerlere vermemesi için adamcağız sıraların üstüne çıkıp dolaşırdı.
- Sağa bakmak yok! Sola bakmak yok! Sen, dön önüne! Sen, kımıldama! Gözünü önünden ayırma! Yutmam! Yutmam! Kimse yutturamaz bana! Ben kül yutmam!
İşte bu külyutmaz öğretmen 42 yıl önce değil de bugün yaşasaydı, böyle sıraların üstüne çıkıp dolaşmasına gerek kalmazdı. Tek yapması gereken internette Çin’deki alışveriş sitelerinden birine girip 2999 yuana şu kafa bandını sipariş etmek olurdu. Sonra da bunu öğrencilerin kafasına geçirdi mi tamamdır.
Geçen yüzyılda Ekim ayı çok önemli dönüm noktalarına tanıklık etti. Bizim tarihimiz için bunlardan en önemlisi hiç kuşkusuz 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilan edilmesidir. 1933’te Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün 10. Yıl Nutku’nda ilan ettiği gibi bu “en büyük bayramımız” kutlu olsun. Öte yandan dünya teknoloji tarihi açısından da önemli olaylardan bazıları Ekim ayında gerçekleşti. Yönetim biçimleri arasında Cumhuriyet nasıl bir devrim yaptıysa, teknolojide de bilgisayarlar öyle bir devrim yaptı. İşte Cumhuriyet’in değil ama bilgisayar biliminin kurucusu Alan Turing’in makineler ve yapay zeka konusunda yazdığı meşhur makalesi 1 Ekim 1950’de yayımlandı. Hani şu “Turing Testi”nin de yer aldığı makale. Hani “makineler düşünebilir mi?” sorusuyla başlayan… Bundan 7 yıl sonra 4 Ekim 1957’de Sovyetler Birliği Sputnik 1 uydusunu Dünya yörüngesine fırlattı. Kendisi bir plaj topu büyülüğündeydi ama insan yapımı bir nesne ilk kez uzaya çıkmıştı. İşte geçen yüzyılda Ekim ayında meydana gelen bu üç devrimsel olay üç ayrı dönemi işaret ediyor: ilkinde bizim için ulusun egemenlik başlarken, diğer ikisinde tüm dünya için önce bilgisayar sonra da uzay çağı başladı.
Şimdi izleyeceğiniz görüntülerin tarihi bir değeri var. Çünkü tanımlanamayan uçan bir nesneyi gösteren “Gimbal” adlı bu video ABD Deniz Kuvvetleri tarafından ülkenin doğu kıyılarında Florida yakınlarında kaydedilmiş resmi bir belge. Yıllarca gizli olarak sınıflandırılan bu belgenin kısa bir süre önce statüsü değiştirilerek halka açık hale getirildi. İlk kez içinde UFO olan resmi bir belge yayımlanmış oldu.
Görüntüler bir Super Hornet uçağına takılı kızılötesi kamera sistemiyle kaydedilmiş ve üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmadan yayımlanmış. Uçak yere göre 20 derece yatık bir pozisyondayken kamera da uçağın dikey ekseninin 54 derece solunu görüyor. Uçağın havadaki hızı 238 deniz mili yani saatte 440 km. Sıcaklık göstergesi “White” yani beyaz modunda. Kameranın sensörü bu moddayken sıcak nesneleri beyaz soğuk nesneleri siyah gösteriyor. Uçağın yerden yüksekliği 25010 feet yani 7623 metre.
Sizlere iki film sahnesi izletmek istiyorum. İkisinde de insan beynine nasıl kablo bağlandığını göreceksiniz. Birincisi hemen herkesin bildiği bir filmden: 1999 yapımı Matrix’ten geliyor.
Oldukça acı verici bir deneyime benziyor. Şimdi ikinci göstereceğim sahne çok daha yeni bir tarihte 2019 Temmuz ayında çekildiği için daha acısız bir deneyimi bize gösteriyor. Bir tane kalın kablo yerine beyne birden çok ince kablo bağlanıyor. Evet bu ikinci sahneyi hangi filmden aldığımı merak ediyorsunuz değil mi? Aslına bakarsanız bir filmden değil bir sunumdan aldım bu sahneyi. Neuralink şirketinin geliştirdiği bir robotun gerçek görüntülerini izledik. Dikiş makinesi gibi çalışan bu robot kablo dikiyor. O kabloların bir ucu insan beynine diğer ucu da bir bilgisayara bağlanacak. Yani bir beyin-bilgisayar-bağlantısı yapılacak: BBB. Şaka gibi geliyor kulağa. Ya da bu ancak bilim-kurgu filmlerinde olabilir diye düşünüyorsunuz önce. Ama dedim ya bu sahneyi bir sunumdan aldım diye. Sunumu yapan kişi Elon Musk. Mars’a gidecek roketler ve kendi kendine gidebilen elektrikli otomobillerden sonra insan beynine de el atmadan duramamış. Az önce gösterdiğim teknolojiyi geliştiren Neuralink şirketi o ve arkadaşları tarafından 2016’da gizlice (hadi gizlice demeyelim de sessiz sedasız) kuruldu. Çünkü kamuoyu bunu ancak 2017 Mart’ında öğrendi. O zamana kadar çeşitli üniversitelerden dünyanın en ünlü sinir bilim uzmanlarını işe almışlardı bile. 90 kişinin 3 yıllık çalışmalarının sonucu, geçtiğimiz 16 Temmuz’da yapılan bir sunumla tüm dünyaya açıklandı.