10 Nisan 2019’da TSİ 16.00’da “Event Horizon – Olay Ufku Teleskopu Projesi”nde çalışan astronomlar 2017’den beri kara deliklerle ilgili sürdürdükleri çalışmanın “çığır açıcı sonuçlarını” açıkladılar. Yapılan canlı yayının video kaydını buradan izleyebilirsiniz.
Bu hafta bilim dünyasında heyecan verici bir gelişmeyle ilgili önemli bir duyuru yapıldı. 10 Nisan 2019’da “Event Horizon – Olay Ufku Teleskopu Projesi”nde çalışan astronomlar 2017’den beri kara deliklerle ilgili sürdürdükleri çalışmanın sonuçlarını açıklayacaklarını söylediler. Konuyla ilgili yaptıkları duyuruda “groundbreaking result” ifadesini kullanmışlar ki bu “çığır açıcı sonuç” demek.
10 Nisan 2019’da bir canlı yayınla açıklayacaklar bu sonuçları. Aynı zamanda eş zamanlı olarak dünyanın 6 farklı noktasında basın toplantıları düzenlenecek: Brüksel, Santiago, Şangay, Tokyo, Taipei ve Washington kentlerinde. Sonuçların önemi nedeniyle daha pek çok kentte uydu-etkinlikler yapılabileceği de duyuruya eklenmiş. Biliyorum biraz bilim-kurgu filmlerindeki uzaylı istilası haberlerine benzedi bu ama resmi kaynaklardan okuduğum bilgileri üzerine hiçbir şey eklemeden aktarıyorum sizlere.
Sahilde bir yürüyüş yaptığınızı düşünün. Yerde binlerce küçük taş var. Hepsi birbirinden farklı. Yine de uzaktan baktığınızda bunların hepsinin de taş olduğunu görebiliyorsunuz. Doğal yollarla oluşmuş milyonlarca taş. Sonra bunların arasında uzaklarda bir şey dikkatinizi çekiyor. Diğerlerinden daha farklı görünen bir şey. Hem daha parlak, hem de şekli çok daha farklı. İnce uzun bir şey. Acaba bu da doğal yollarla oluşmuş bir taş mı yoksa yapay olarak üretilmiş bir nesne mi?
Gezegenleri düşündüğümüzde en akılda kalıcı olanı hangisidir desem pek çoğumuz Satürn deriz herhalde. Okulda resim derslerinde çizimi en zevkli gezegendir. Diğerleri gibi yuvarlak bir top çizmekle kalmazsınız. Bir de etrafına halkalar yerleştirirsiniz onun. Geçen hafta yayımlanan bir analize göre o halkalar kayboluyor. Hem de hızla! Merak etmeyin sizin çocuklarınız ya da torunlarınız da resim derslerinde halka çizmeye devam edebilecek. Ama birkaç yüz milyon yıl kadar sonra Satürn de diğer gezegenlere benzeyecek. Halkasız kalacak.
Yine uzayla ilgili sıcak bir gelişmeyle karşınızdayım. Dün, yani 8 Aralık Cumartesi günü yerel saatle sabaha karşı 02:23’de Çin’in güneyinden bir roket fırlatıldı. Fırlatışla ilgili bir canlı yayın yapılmadı, Çinliler bu gibi konularda biraz daha ketum davranmayı seçiyorlar. Ama fırlatıştan sonra “China Central Television” şu görüntüleri yayımladı.
Bu roket Ay’a bir uzay aracı götürüyor. Chang’e-4 adlı bu araç iki temel bölümden oluşuyor. Bir parçası inişi gerçekleştirecek. Diğer parçası ise bir rover. Yani tekerlekli olduğu için Ay yüzeyinde dolaşabilecek bir araç. Dediğim gibi aracın ayrıntıları çok fazla verilmiyor ama Ağustos ayında Pekin’de kaydedilen görüntülerden ve o görüntülerde tasarımcısının verdiği bilgilerden diğer Rover’lardakine benzer ekipmanlarla donatıldığı sonucu ortaya çıkıyor. Panaromik kameralar, düşük frekans spektrometre, Ay yüzeyini tarayacak bir radar gibi enstrümanlar var. Bunların bir kısmı yine başka uluslar tarafından gönderilmiş. Çinlilerin yürüttüğü bu Ay görevinde Almanya, Hollanda ve İsveç tarafından üretilen bilimsel araçlar da kullanılacak.
Size bir kaç fotoğraf göstermek istiyorum. İlki bu. Nasıl? Modern bir sanat eseri gibi değil mi? Aslında bu bir havaalanı. Sıradakini
tahmin edebilir misiniz? Bir kömür madeni.