OpenAI, ChatGPT tarihindeki en önemli güncellemeyi duyurdu. Fakat bu güncellemenin versiyon numarası biraz farklı. Bu yeni modele ChatGPT 4,5 ya da 5 yerine GPT-4o adını vermişler. Neredeyse gerçek zamanlı olarak ses, görüntü ve metin bilgilerini kullanıp, bunlar arasında mantık yürütüp sizinle çok doğal bir şekilde konuşuyor. O kadar doğal ki karşınızdakinin gerçek bir insan olmadığını çok hızlı bir şekilde unutabilirsiniz. Bu illüzyon, insan-bilgisayar etkileşiminde çok önemli yeni bir adım. Hatta biraz daha ileri gidelim. İnsan, makine ve hayvan etkileşiminde…
Bugünlerde astronomların heyecanla beklediği bir olay var: Gökyüzünde yeni bir yıldızın belirişi. Şu anda kafanızı kaldırıp gökyüzünde şu bölgeye bakacak olursanız, pek bir şey görmeyeceksiniz. Fakat, çok yakında, tam burada aniden bir yıldız belirecek. Onu çıplak gözle bile görebileceğiz. Hatta neredeyse kutup yıldızı kadar parlak olacak! Ama tek bir farkla, bu aslında bir yıldız değil. Bunun adı T CrB ve yüzyıllardır astronomların kafasını karıştırmaya devam ediyor.
Yüzüklerin Efendisi, tüm zamanların en çok okunan eserlerinden biri. Kimilerine göre bugüne kadar anlatılmış en güzel hikaye. Ve bu hikayenin merkezinde bir yüzük var. Peki nedir bu yüzük? Neden bu kadar önemli? Bu romanı hiç okumamış, filmlerini hiç izlememiş birine yüzüğü anlatmak isteseydim nereden başlardım?
- Nereden başlamalı? Ah evet!
Kitabın kapağından tabiki. Türkçe’nin bir güzelliği olarak kitabın çevirisinde daha ilk kelime Yüzük… ler! O halde bir değil birden fazla yüzükten bahsediyoruz. Evet, gerçekten de öyle. Kitabı açtığımızda her şeyden önce bir yüzük matematiğiyle karşılaşıyoruz. Daha doğrusu yüzükler hakkında bir şiirle… Gerçi şiir ve matematik birbirine o kadar da uzak kavramlar değil ya neyse. Bu cümleler o kadar önemli ki roman daha başlamadan; yayıncının notu, sunuş, önsöz gibi kısımlardan da önce verilmiş. Hatta orijinal İngilizce baskısında içindekiler bölümünden bile önce bu şiir ve yüzük matematiğiyle başlıyoruz hikayeye.
Bu ikisi arasında kalsanız, eliniz hangisine gider 🙂 Daha ne kitabın adını gösterdim ne de tablette ne olduğunu gösterdim ama cevabınızı tahmin edebiliyorum 🙂 Şöyle çevireyim ne olduklarını da göstereyim. Albert Camus’nün Veba’sı, bu da öyle. Aslında ikisi de aynı şey, sadece aynı kitabı tabletten de açmıştım 🙂
Size şimdi tablet şöyle kötüdür, kitap sizi geliştirir, tableti bırakın gidin kitap okuyun gibi klişe laflar söylemeyeceğim. Bence ikisi de gerekli. Ama ikisi de öylesine kullanıldığında, pek de bir anlam ifade etmeyebiliyor. Bazen öyle insanlar vardır ki, elinde neredeyse hiç kitap göremezsiniz! Ama son derece zeki ve bilgilidirler. Bazen de öyle insanlar vardır ki, sürekli okuyordur ama pek de zekası ve bilgisiyle öne çıkmazlar. Bu kafa karışıklığı, kitap okumanın çok da elzem olmadığını düşündürtebilir, ama gerçekler pek öyle değil. Bugün size, kitap okumanın neden önemli olduğunu, bilimsel araştırmalarla destekleyerek anlatacağım.
Bugün canım da hiçbir şey yapmak istemiyor. Oturup video hazırlayacaktım, fakat yine hayallere daldım 🙂 Bilmiyorum sizin de aklınıza takılıyor mu böyle… Mesela bir robotu insandan daha iyi yapan şey nedir? Bizden çok daha güçlü olması mı? Yoksa daha dayanıklı olması mı? Yoksa sorduğumuz her bilgiyi anında hatırlayabilmesi mi?
Bence bunların hiçbiri değil. Ben size ne olduğunu söyleyeyim. Bence bir robotu bizden esas farklı kılan, güçlü kılan şey, ondan istenileni doğrudan yapması. Hiç sorgulamadan… Her seferinde ve hiç bıkmadan…
Kategoriler
Parçacık Fiziğinin Standart Modeli
Gördüğümüz her şey göremediğimiz pek çok şeyi içeriyor. Mesela şu bitki.
Bir gövdesi, ona bağlı dalları ve dalların üzerinde yaprakları var. Peki o yaprakları bölseydik ne görürdük? Hücreler. Peki ya hücreleri bölseydik? Moleküller. Peki ya molekülleri bölseydik? Atomlar.
Peki ya atomları bölseydik?
Bölünemez demişti Yunan filozof Democritus, Atomos! (Yunanca’da bölünemez demek.) “Bütün şeyler, bölünemez bazı ufak şeylerden oluşur.”
Evet bir yerlerde bitmesi lazım bu bölünme işleminin. Sezgisel olarak maddeyi oluşturan şeylerin, bölünemez tek bir şeyden oluştuğu fikrine biraz düşünürsek bizler de varabiliriz.