Kategoriler
Bilim Tasarım

Bu resme bakınca ne görüyorsun?

Sherlock Holmes’un nasıl bir analiz yeteneğine sahip olduğuna pek çok kez tanık olduk. Başka insanların göremediklerini görme konusunda çok özel bir yeteneği var. 

    • Bir fikrin var mı?
    • Şu ana kadar yedi tane.
    • Yedi mi?

    Yedi mi? Nasıl oluyor da böyle bir görme yeteneği kazanabiliyor? Gelin biz de bu videoda biraz Sherlock Holmes’cülük oynayalım. 1. Sezonun 3. bölümündeki bu sahnede onun ipuçlarını aradığı hikayeyle hiç ilgisi olmayan bir ayrıntıya dikkatiniz çekmek istiyorum. Arkadaki köprüye…

    İzlediğimiz sahnenin hemen başında bu köprünün bir “timelapse görüntüsü”nü, hızlandırılmış çekimini izledik. Bu tür çekimler bize nesneleri algılayışımızın ışıkla ne kadar değişebileceğini hatırlatır. Aynı nesne farklı renklerde algılanabilir.  DEVAMI ▷

Kategoriler
Bilim Teknoloji

Kuantum üstünlüğü

Geçen yüzyılda Ekim ayı çok önemli dönüm noktalarına tanıklık etti. Bizim tarihimiz için bunlardan en önemlisi hiç kuşkusuz 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilan edilmesidir. 1933’te Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün 10. Yıl Nutku’nda ilan ettiği gibi bu “en büyük bayramımız” kutlu olsun. Öte yandan dünya teknoloji tarihi açısından da önemli olaylardan bazıları Ekim ayında gerçekleşti. Yönetim biçimleri arasında Cumhuriyet nasıl bir devrim yaptıysa, teknolojide de bilgisayarlar öyle bir devrim yaptı. İşte Cumhuriyet’in değil ama bilgisayar biliminin kurucusu Alan Turing’in makineler ve yapay zeka konusunda yazdığı meşhur makalesi 1 Ekim 1950’de yayımlandı. Hani şu “Turing Testi”nin de yer aldığı makale. Hani “makineler düşünebilir mi?” sorusuyla başlayan…  Bundan 7 yıl sonra 4 Ekim 1957’de Sovyetler Birliği Sputnik 1 uydusunu Dünya yörüngesine fırlattı. Kendisi bir plaj topu büyülüğündeydi ama insan yapımı bir nesne ilk kez uzaya çıkmıştı. İşte geçen yüzyılda Ekim ayında meydana gelen bu üç devrimsel olay üç ayrı dönemi işaret ediyor: ilkinde bizim için ulusun egemenlik başlarken, diğer ikisinde tüm dünya için önce bilgisayar sonra da uzay çağı başladı. DEVAMI ▷

Kategoriler
Bilim

23 Ekim’de sevdiklerinize 602214076000000000000000 molekül hediye edin

Bu bardaktaki suyun içinde tam olarak kaç su molekülü vardır sizce? İpucu vereyim. Bardağa yaklaşık 3,5 çay kaşığı su koydum. Yani 18.01 mL. Şimdi bir tahmininiz var mı? Milyon? Milyar? Trilyon? 602 sekstilyon su molekülü var arkadaşlar. Sekstilyon, trilyon kere milyar demek. Yani bardaktaki suda baya çok molekül var. Ama bilimde “baya çok” yeterli bir tanımlama değil. 602 sekstilyon bile biraz yuvarlak kalıyor. Tam sayıyı merak ediyorsanız göstereyim.

6.02214076 × 1023 DEVAMI ▷

Kategoriler
Bilim

2019 Nobel Fizik Ödülleri kime neden verildi?

Dünyada bir bilim insanının alabileceği en büyük, en prestijli ödül olarak kabul edilir Nobel ödülü. Bu yıl “evrenin evrimi ve dünyanın kozmostaki yeri” hakkındaki anlayışımızın gelişmesine katkı sağlayan bilim insanları Fizik dalında bu ödüle layık görüldü. Geçtiğimiz hafta 8 Ekim’de ödüllerin duyurulduğu törende çok güzel bir örnekle konuyu açıklamaya çalıştılar. 

Evreni bir fincan kahveye benzetebiliriz. Fincanın çok büyük bir kısmı kahveyle kaplı. Evrenin çok büyük bir kısmıysa “karanlık enerji”yle kaplı. Kahvemize çok az krema ekleyelim şimdi de. Bu da evrendeki “karanlık madde.” En sonunda kahvemize çok çok az şeker taneleri serpiştiriyoruz. Çok şekerli içmemek lazım ne de olsa. İşte bu da evrendeki normal maddeler. DEVAMI ▷

Kategoriler
Bilim Verimlilik

Mutluluğun formülü: D+O+S+E

Bir dakikalığına hayatınıza bir virgül koyup şunu düşünmenizi istiyorum. Mutlu olmak için ne yapmak gerekiyor? 

  1. İyi bir okula gitmek mi? 
  2. O okuldan iyi dereceyle mezun olmak mı? 
  3. İyi bir işe girmek mi? 
  4. Çok sevdiğin biriyle evlenmek mi? 
  5. Yukarıdakilerin hepsi mi?

Konuyu yine bir soru ve onun şıkları şekline indirgeyebildiğimize göre biraz bilimsel düşünmeye çalışalım şimdi de. Mutluluğun edebiyatını yaptık, felsefesini okuduk, hatta resmini bile gördük. Şimdi de bilimini anlamaya çalışalım. 

Çünkü mutlu olmak için ne yapmak gerektiği sorusunun cevap şıklarına nedense hep dış dünyayla ilgili şeyler koyulur. Bunların hangisini seçerseniz seçin size kısa vadeli bir mutluluk sağlar. Her bir şık sizi en fazla bir kaç hafta mutlu eder. Uzun vadeli mutluluk dış dünyanız tarafından değil, iç dünyanız tarafından belirlenir. Beyninizin dünyayı nasıl algıladığıyla ilgilidir. Sürekli olarak mutlu olabilmekse mümkün değildir. DEVAMI ▷

Kategoriler
Bilim Çevre

Hayalet Adalar

Lat 19 deg 00′ Long 174 deg 48′
Cumartesi, 12 Ağustos 2006, 17.45 (yerel saat)

Sıkıcı, rutin kontrol işlemlerinden sonra Vava’u adasındaki Neiafu limanından ayrıldık ve Fiji’ye doğru yelken açtık. Late Adası’nın kuzeyinden geçtik. 5 mil sonra suda kahverengi bir şeyler olduğunu fark ettik. Bir çizgi şeklinde uzanıyordu… Önce bunun bir petrol sızıntısı olduğunu düşündük. Bazı gemiler denizde tanklarını temizleyince böyle şeyler oluşabiliyordu. Fakat bir süre sonra bu çizgi büyüdü ve genişledi. Suda yüzen yumruk büyüklüğünde kaya gibi kahverengimsi şeyler vardı.  DEVAMI ▷